Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beşiktaş Belediye Başkanı Ali Rıza Akpolat’ın tutuklanmasıyla ilgili CHP’ye yüklenerek “Sayın Özel, başka yerde harami arayacağına yanındakilere baksın. Çok iyi biliyorlar ki daha turpların büyükleri heybede.” demişti.
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu da, "Turbun Büyüğü" başlığıyla düzenlediği toplantıda, belediyelerine açılan davalarda sürekli aynı bilirkişinin görevlendirilmesi üzerine önemli açıklamalar yapmıştı.
İmamoğlu, bilirkişinin bir “infazcıya” dönüştüğünü belirterek, adaletin yok sayıldığını ve hukuksuzluğun perdesi yapılmaya çalışıldığını ifade etti. Bu açıklama, İBB ve CHP'li belediyelere karşı yürütülen davalarla ilgili ciddi bir tartışma başlattı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise İmamoğlu’nun bu çıkışını, “Turpun büyüğü heybede” şeklinde yorumladı ve yeni bir polemik konusu gündemde genişçe yer buldu.
“Turpun büyüğü heybede” ifadesi, Türk siyasetinin önemli figürlerinden olan eski Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e aittir. Demirel, 2005 yılında gazeteci Yavuz Donat’a verdiği röportajda bu deyimi kullanmıştı.
YAVUZ DONAT KALEME ALDI
İşte usta kalemin yazısı:
Derin devlet dizisinin ikinci günü, Demirel'in telefonları yine kilitlenmiş. Ve "Değişik çevrelerden" çok kişi "Dizinin daha sonraki bölümlerinde neler yayınlanacağını merak ettiklerini" söylemişler.
Demirel'e sorduk:
- Meraklılara ne dediniz? Süleyman bey güldü:
- Turpun büyüğü heybede.
"Hikayeyi" Demirel anlattı. "Bu bir Aydın deyimidir" diyerek.
Köylü, Aydın pazarında turp satıyormuş.
Müşteri gelince önce ufak turpları çıkarıyormuş.
Müşterinin biri "bu turp büyük" diye yüzünü buruşturup, yürüyünce...
Köylü, arkasından seslenmiş:
- Hele dur bey... Turpun büyüğü heybede.
***
Süleyman Demirel:
- Demokratik istikrar korunamazsa... Yönetimde zaaf belirirse... Turpun büyüğü ortaya çıkar.
- Turpun büyüğü derin devlet mi?
- Evet.
Demirel:
- Sana günlerdir anlattıklarım 624 yıllık Osmanlı döneminin ve sonra da Türkiye Cumhuriyeti'nin özetidir... Ana tez şudur: Bu devlet ayakta durmalı... Anlattıklarım bu yolda 50 yıl hizmeti geçen bir adamın gözlemleridir.
RAHMİ TURAN DA HİKAYEYİ KÖŞESİNE TAŞIDI
Gazeteci Rahmi Turan, 2022 yılında yazdığı bir yazısında, Demirel’in “Turpun büyüğü heybede” ifadesini yine gündeme getirdi. Turan, özellikle AKP'nin yeni seçim yasasıyla "turpun büyüğünü" ortaya çıkardığını vurgulayarak, bu deyimin Türkiye’nin siyasi yapısındaki derin değişiklikleri simgelediğini belirtti.
Rahmi Turan da hikayeyi şu şekilde köşesine taşıdı:
Rahmetli Demirel yaşasaydı ve ona AKP’nin bu tutumundan ne anladığını sorsaydık, herhalde “Turpun büyüğü heybede” derdi...
Bu ünlü bir Aydın öyküsüdür ama Türkiye’ye duyuran Süleyman Demirel olmuştu...
Aydın pazarında bir köylü turp satıyor, müşteri geldiği zaman önce ufak turpları çıkartıyormuş...
Adamın biri gelmiş bakmış, turplar ufak:
“Bunlar küçük yahu” diyerek yüzünü buruşturup yürümüş...
Köylü arkasından seslenmiş:
“Hey, dur hemşerim dur... Turpun büyüğü heybede!” Demirel bu hikâyeyi anlattıktan sonra:
“Bir ülkede demokratik istikrar korunamazsa, yönetimde zaaflar oluşursa, işte o zaman ‘Turpun büyüğü’ ortaya çıkar, şaşırırsınız!” demişti...
(Yeniçağ)
