Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ortadoğu ve Afrika Özel Temsilcisi ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov ile Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentyev başkanlığındaki Rus diplomatik heyeti, Suriye'de geçen yıl Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından başkent Şam'a ilk ziyareti gerçekleştirdi.
Suriye geçiş hükümeti tarafından yapılan açıklamada, Bogdanov ile Suriye lideri Ahmed el-Şara'nın Şam'da yaptıkları görüşmelerde iki ülke arasındaki “ilişkilerin yeniden tesis edilmesi” konusunu ele aldıkları belirtildi.
Açıklamada, “Rus tarafı, Suriye'de şu anda meydana gelen olumlu değişikliklere olan desteğini bir kez daha teyit etti. Görüşmelerde Rusya'nın tazminatlar ve yeniden yapılanmaya yardım gibi pratik tedbirler yoluyla Suriye halkıyla ilişkilerin yeniden tesis edilmesindeki rolü üzerinde duruldu. Yeni yönetim ayrıca, ilişkilerin yeniden tesis edilmesinde geçmişteki hataların göz önünde bulundurulması, Suriye halkının iradesine saygı gösterilmesi ve Suriye'nin çıkarlarına hizmet edilmesi gerektiğini vurguladı” denildi.
Açıklamaya göre, Ahmed el-Şara “Suriye'nin geleceğinin adalet, haysiyet ve egemenlik temelinde şekillendirilmesi amacıyla ilgili tüm taraflarla temaslarda bulunma taahhüdünü ilkesel olarak teyit etti.”
RUSYA'DAN GÖRÜŞMEYE İLİŞKİN AÇIKLAMA
Bogdanov, Ahmed el-Şara ile görüşmesini yapıcı olarak nitelendirerek, “Toplantı çoğunlukla iyi geçti. Resmi öğle yemeği de dahil olmak üzere üç saat sürdü. Görüşmeler çoğunlukla yapıcı ve iyi bir atmosferde geçti. Ancak, Suriye'deki durumun ne kadar zor olduğunun farkındayız” ifadelerini kullandı.
Rus tarafının, Suriye'deki iç meselelerin kapsayıcı bir siyasi diyalog yoluyla çözülmesi gerektiğini dile getirdiğini belirten Bogdanov, Rusya'nın Suriye'ye yönelik yaklaşımının ilkesel olarak değişmediğini ve Moskova'nın ülkenin birliğine, toprak bütünlüğüne ve egemenliğine verdiği destekte tutarlı olduğunu söyledi.
Bogdanov, “Son olaylar sırasında vatandaşlarımızın ve tesislerimizin zarar görmemiş olmasından duyduğumuz memnuniyeti dile getirdik. Bu politikanın devam edeceğini ve Suriye'deki çıkarlarımızın etkilenmeyeceğini umduğumuzu ifade ettik” diye konuştu.
“RUS ÜSLERİNİN DURUMU MÜZAKERE GEREKTİRİYOR”
Bogdanov, Suriye'deki Rus askeri üslerinin korunması konusunun daha fazla istişare gerektirdiğini ve tarafların bu istişarelere devam etme konusunda mutabık kaldıklarını ifade ederek, “Hiçbir şey değişmedi. Bu konu ilave müzakereler gerektiriyor. İşbirliğimizin her konusunda detaylı istişarelere devam etme konusunda mutabık kaldık” dedi.
Görüşmede, “ilişkilerimizin geleneksel dostane niteliği” ve “Rusya ve Suriye halkları arasındaki dostluk ve işbirliği bağlarının” masaya yatırıldığını kaydeden Bogdanov, “Ticari ve ekonomik bağları da ele aldık. Suriye ile karşılıklı fayda sağlayan bir işbirliği kurmaya hazırız” ifadelerini kullandı.
Rus deniz lojistik üssünün bulunduğu Suriye'nin Tartus Limanı konusunda bir anlaşmaya varılması konusunun tamamen teknik olduğunu ve tarafların bu konuda görüşmelerde bulunduğunu dile getiren Bogdanov, “Bu tamamen teknik bir mesele, şirketimizin çalışmalarıyla ilgili. Karşılıklı olarak kabul edilebilir çözümler bulunabileceğini düşünüyorum” dedi.
Bogdanov, “Biz her şeyi açıkladık. Heyetimizde SGT Engineering ve United Grain Company temsilcileri de vardı. Suriye yönetimine her şeyi anlattılar ve anlaşmalar temelinde işbirliğini sürdürmeye hazır olduklarını ifade ettiler. Bu konu uzman istişareleri gerektiriyor” diye konuştu.
TARTUS LİMANI ANLAŞMASI
Suriye eski Ulaştırma Bakanı Ali Hamud, Nisan 2019'da Rus şirketi Stroytransgaz ile Suriye'nin en büyük limanı olan Tartus Limanı'nın genişletilmesini öngören 49 yıl süreli yatırım anlaşması imzaladıklarını ve Rusların, 500 milyon doların üzerinde yatırım yapacağını duyurmuştu.
Hamud, "Stroytransgaz ile limanın yönetimi ve geliştirilmesini öngören yatırım anlaşması imzalandı. Limanın kiralanması veya takas edilmesi söz konusu değil. Proje, limanın kuzey yönünde genişletilmesini öngörüyor. Limanın geliştirilmesiyle ilgili tüm işler, altyapının yenilenmesi ve mevcut 4 milyon tonluk hacmin 38 milyon tona çıkarılması için gerçekleştirilecek yeni liman inşaatı projenin kapsamında yer alıyor" ifadelerini kullandı.
Anlaşma kapsamındaki işler için 500 milyon doların üzerinde yatırım yapılacağını belirten Hamud, "Projede uluslararası ölçekli bir şirketin yer alması, Tartus'a büyük gemileri çekebilir ve yaptırımlar nedeniyle Suriye üzerinde oluşturulan ekonomik ablukanın etkisini azaltabilir" dedi.
ANLAŞMA FESHEDİLDİ
Suriye geçiş hükümeti, 22 Ocak'ta Tartus Limanı'nın işletilmesi için bir Rus şirketiyle imzalanan sözleşmeyi feshettiğini ve şirketin ülkeyi terk etmesini talep ettiğini bildirdi.
Tartus Gümrük Müdürü Riyad Judi, Al Watan'a yaptığı açıklamada, “Tartus Limanı için bir Rus şirketiyle imzalanan yatırım anlaşması iptal edildi. Limandan elde edilecek tüm gelirler Suriye devletinin çıkarları doğrultusunda kullanılacaktır” ifadelerini kullandı.
Judi, şu anda limanın yeniden yapılandırıldığını ve tam olarak faaliyete geçmesi için girişimlerde bulunulduğunu da sözlerine ekledi.
