Yapay zekâ günümüzde hızla gelişen bir teknoloji alanı ve pek çok alanda büyük bir etki yaratıyor. Yapay zekâ, bilgisayar sistemlerine insan benzeri düşünme ve öğrenme yetenekleri kazandırarak karmaşık problemleri çözmek, verileri analiz etmek ve öngörülerde bulunmak gibi işlevleri yerine getiriyor. Yapay zekânın kullanım alanları oldukça genişliyor ve her geçen gün daha da çeşitleniyor. İş dünyasından sağlık sektörüne, otomotiv endüstrisinden kişisel asistanlara kadar pek çok alanda yapay zekâ uygulamaları bulunuyor. Bu yazıda, yapay zekânın farklı türlerini, nasıl çalıştığını, kullanım alanlarını ve gerçek hayattaki uygulamalarını daha ayrıntılı bir şekilde keşfedeceğiz.
Yapay zeka tarihçesi
Yapay zeka terimi, ilk kez 1956 yılında Dartmouth Konferansı'nda Prof. John McCarthy tarafından kullanıldı. Daha sonra pek çok konuda yapay zeka geliştirilmesi için muhtelif çalışmalar yapıldı. IBM tarafından geliştirilen "Deep Blue" isimli bilgisayarın 1997 yılında dünya satranç şampiyonu Garry Kasparov'u yenmesi insanların yapay zekaya bakış açısını değiştirdi. 2011 yılında ise IBM'in "Watson" adındaki bilgisayarının bir televizyon yarışma programında rakiplerini yenmesi, yapay zekanın matematiksel konular haricinde de insanları yenebileceğinin göstergesi oldu. 2016 yılında Google Deepmind, insanların oyunları nasıl oynadığından esinlenerek, öğrenen bir yapay sinir ağı geliştirdi. Şirketin geliştirdiği "AlphaGo" adlı program dünya "Go" şampiyonu Lee Sedol'ü yendi. Böylece yapay zekanın satrançtan çok daha karışık oyunlarda da başarılı olduğu ortaya çıktı.
Yapay Zekâ Nasıl Çalışır?
Yapay zekâ, büyük miktardaki verileri analiz ederek öğrenme sürecini gerçekleştirir. Bu veri analizi, makine öğrenimi ve derin öğrenme teknikleriyle birleştirilerek algoritmalar oluşturur. Algoritmalar, verileri işleyerek desenleri ve ilişkileri tespit eder ve gelecekteki durumlar için tahminler yapar.
Yapay Zekâ Türleri Nelerdir?
Yapay zekânın farklı türleri, diğer türlerden farklı bir takım özel yeteneklere sahip olabilir. Sınıflandırma ve tahmin yapabilen yapay zekâ türleri, verileri analiz ederek nesneleri veya olayları belirli kategorilere sınıflandırabilir ve gelecekteki durumları tahmin edebilir. Doğal dil işleme alanında kullanılan yapay zekâ türleri ise insan dilini anlama, yorumlama ve üretme yeteneklerine sahip olabilir. Ayrıca, görüntü ve ses işleme konusunda yapay zekânın büyük bir potansiyeli vardır. Görüntü tanıma, ses tanıma veya yüz algılama gibi görevleri gerçekleştirebilir.
Yapay Zekânın Kullanım Alanları Nelerdir?
Yapay zekânın kullanım alanları oldukça geniştir ve hızla gelişmektedir. Otomotiv sektöründe sürücüsüz araçlar için gelişmiş algılama sistemleri, araçların çevrelerini izlemelerini ve güvenli bir şekilde hareket etmelerini sağlar. Sağlık sektöründe yapay zekâ; hastalık teşhisinde, tıbbi görüntü analizinde ve sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesinde önemli bir rol oynar. Finans sektöründe ise dolandırıcılık tespiti, risk analizi ve müşteri hizmetleri gibi alanlarda etkin bir şekilde kullanılır. Ayrıca perakende sektöründe de yapay zekâ, satış tahminleri, talep analizi ve müşteri davranışı analizi gibi işlemlerde verimliliği artırır.
YAPAY ZEKAN'NIN UYGULAMA ALANLARI NELERDİR?
Ses tanıma:
Bilgisayarların sesleri tanıyabilmesi için mikrofon ve ses dijital hale getirilerek frekanslar oluşturulur. Söz konusu frekanslardan harfler ya da kelimeler kavranmaya çalışılarak sayılara dönüştürülür. Böylelikle yapay zeka, sesi tanır, anlar ve cevap verir. Yapay zeka ses tanıma özelliğini en iyi Siri, Now, Echo, Cortana kullanmaktadır.
Görüntü işleme:
Kamera ile çekilen görüntüler dijital hale getirilerek piksellere, piksellerde koda dönüştürülür. Bu kodları yapay zeka algoritmaları yorumlar. Görüntü işlemeye en güzel örnek sürücüsüz (otonom) araçlardır.
Doğal dil (lisan) işleme
Yapay zekanın en zorlu alanlarından biridir. İnsan ve bilgisayar etkileşimini maksimum seviyeye çıkarmak ya da farklı dilde konuşan kişiler arasındaki iletişimi güçlendirmek için çözümler üretir. Doğal dil işlemede; derin öğrenme, makine öğrenmesi (machine learning), istatiksel analiz ve kural tabanlı yaklaşımlar kullanılır.
Yazım hatalarının düzeltilmesinden, otomatik çeviri sistemlerine, dil öğrenimi uygulamalarından kişisel asistan uygulamalarına kadar doğal dil işleme kullanılmaktadır. Doğal dil işlemeye örnek olarak Google, Yandex, Siri, Google Asistan verilebilir.
Muhakeme:
Muhakeme, birbirine karşı savları olan iki tarafı dinleyerek bir yargıya varmaktır. Yapay zeka, muhakeme özelliği sayesinde mevcut verileri kullanarak çeşitli algoritmalar oluşturur ve en rasyonel kararı verebilir. Örneğin; Bir mahkeme hakiminin delilleri inceledikten ve tarafları dinledikten sonra suçlu ve suçsuzu ayırt etmesi gibi yapay zeka da muhakeme özelliği sayesinde suçluyu ve suçsuzu ayırt edilebilmektedir.
Yapay zekanın günlük hayatımızda kullanım alanları nelerdir?
- Siber güvenlik ve savunma sanayi
- Sesli asistanlar
- Dil çevirileri
- Öneri sistemleri
- Navigasyon
- Sosyal güvenlik
- Sağlık hizmetleri
- e-Ticaret
- Yardımcı robot uygulamaları
Yapay Zekâ Uygulamaları
Yapay zekâ, birçok sektörde büyük bir etki yaratmış ve gelecekte daha da yaygınlaşması beklenmektedir. Veri analizi, tahmin yetenekleri ve öğrenme kapasitesi sayesinde yapay zekâ, insanları destekleyen ve iş süreçlerini iyileştiren önemli bir araç haline gelmiştir. İşte bazı uygulama örnekleri:
OpenAI GPT-3
OpenAI tarafından geliştirilen GPT-3, dil üreten bir yapay zekâ modelidir. GPT-3, geniş bir dil ve bilgi tabanına dayalı olarak karmaşık metinler üretebilir.
Chat GPT
Chat GPT, OpenAI tarafından oluşturulan bir yapay zeka modelidir ve sohbet tabanlı metinler üretmek için kullanılabilir. GPT-3.5 tabanlı olan bu model, doğal bir dil anlayışı ve cevap üretme yeteneklerine sahiptir. Aylık belirli bir ücret karşılığında daha gelişmiş özellikler sunan uygulamanın pek çok arama motoru senkronizasyonu da bulunuyor.
InferKit
InferKit, metin oluşturma için kullanılan bir yapay zekâ uygulamasıdır. Bu platform, kullanıcılara özel metin modelleri oluşturma ve farklı kullanım durumlarına uygun metinleri üretme imkanı sunar.
Copysmith
Copysmith, reklam metinleri, blog gönderileri, ürün açıklamaları ve daha fazlası gibi çeşitli metinleri üreten bir yapay zekâ uygulamasıdır. Bu uygulama, yapay zekâ tabanlı doğal dil işleme algoritmalarını kullanarak yaratıcı ve etkileyici metinler oluşturabilir.
TalkToTransformer
TalkToTransformer, metin oluşturma için kullanılan bir çevrimiçi araçtır. Bu uygulama, GPT-3 tabanlıdır ve kullanıcılara farklı konularda metinler yazma konusunda yardımcı olabilir. Kullanıcılar, TalkToTransformer aracılığıyla bir başlangıç cümlesi vererek devamının getirilmesini isteyebilir veya belirli bir konu hakkında bilgi talep edebilir.
Yapay Zekâ ile Çalışan Görsel Tasarım Uygulamaları:
Adobe Sensei
Adobe Creative Cloud’un bir parçası olan Adobe Sensei, yapay zekâ ve makine öğrenme teknolojilerini kullanarak kullanıcılara daha akıllı ve hızlı bir tasarım deneyimi sunar. Örneğin görüntü içindeki nesneleri algılamak, görüntüleri otomatik olarak düzenlemek veya kusurları gidermek gibi işlemleri gerçekleştirebilir.
Canva
Canva, kullanıcı dostu arayüzü ve yapay zeka tabanlı özellikleriyle popüler bir çevrimiçi tasarım aracıdır. Kullanıcılar, yapay zekâ destekli şablonlar, font önerileri, düzenleme önerileri ve görüntü arama gibi özelliklerle daha hızlı ve kolay tasarımlar oluşturabilir.
Pixlr AI
Pixlr AI, yapay zekâ teknolojilerini kullanarak fotoğrafların düzenlenmesini ve geliştirilmesini kolaylaştıran bir araçtır. Kullanıcılar, otomatik düzeltme, arka plan kaldırma, renk düzenleme gibi işlemleri yapabilir ve yapay zeka tarafından sağlanan önerilere dayanarak daha iyi sonuçlar elde edebilirler.
Fotor
Fotor, yapay zekâ destekli bir fotoğraf düzenleme uygulamasıdır. Kullanıcılar, yapay zekâ tabanlı özelliklerle fotoğraflarını düzenleyebilir, renkleri geliştirebilir, fotoğraflardaki nesneleri algılayabilir ve otomatik olarak düzenleyebilirler.
Artisto
Artisto, yapay zekâ tabanlı bir uygulama olup, fotoğrafları veya videoları farklı sanat eserlerine dönüştürmeyi sağlar. Örneğin, fotoğrafları ünlü tabloların tarzına benzetebilir veya videoları animasyonlu bir şekilde düzenleyebilirsiniz.
