Eleştirilerin odağında olan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon hesaplamalarına yönelik eleştirilere cevap verdi.
TÜİK'TEN ÜSTÜ KAPALI GÖNDERME
Gazeteci ve ekonomi yazarı olan Alaattin Aktaş’ın “TÜİK’in enflasyon sepeti” başlıklı yazısına isim vermeden gönderme yapan TÜİK, şunları söyledi:
“Bir köşe yazarı tarafından, Kurumumuzca en son Nisan 2022’de yayımlanmış olan bazı madde fiyatları, yine Kurumumuz tarafından hali hazırda yayımlanmakta olan temel başlık seviyesinde fiyat endeksleri ile genişletilerek günümüze ilişkin ortalama fiyat hesaplamalarının yapıldığı iddia edilmektedir.
Bunun yanı sıra, ilgili köşe yazarı tarafından yapılan hesaplama özellikle bir temel başlık altında birden fazla maddenin ve madde çeşidinin bulunduğu durumlarda tamamen hatalı çıkarımlara neden olmaktadır. Örneğin, “06212-Doktor muayene ücreti” temel başlığı için de bu durum geçerlidir. Bu temel başlık, “Muayene katılım payı (Devlet, Uzman Dr.)”, “Doktor muayene ücreti (Özel, Uzman Dr.)”, “İlaç katılım payı” ve “Doktor muayene ücreti (Muayenehane, Uzman Dr.)” gibi bireylerin bütçelerinde farklı harcama paylarına sahip madde çeşitlerinden oluşmaktadır. Devlet hastanesi muayene katılım ve ilaç katkı payları, doktor muayene ücreti (özel hastane) ve doktor muayene ücreti (muayenehane) gibi diğer ürün çeşitlerine oranla daha yüksek harcama paylarına sahiptir.”
"BİLİNÇSİZ VE YANILTICI BİLGİ YAYILDI"
TÜİK'ten yapılan açıklamada, "Son Dönemde Kamuoyuna Yansıyan ve Gerçeklerle Bağdaşmayan Haberlere İlişkin Kamuoyu Duyurusu. Bilimsel açıdan TÜFE’ye eleştiri getiremeyen ilgili çevrelerin 143 temel başlık içinden cımbız ile seçtikleri birkaç başlığa dair bilinçli veya bilinçsiz biçimde yanıltıcı beyanlarının devam ettiği müşahede edilmektedir" ifadeleri kullanıldı.
Enflasyonla ilgili açıklamaların ve verilerin gerçekle bağdaşmadığını vurgulayan TÜİK, "Kurumumuz tarafından temel başlık düzeyinde endeks değişimleri uluslararası beklentilere en uygun biçimde kamuoyu ile paylaşılmaktadır" sözlerini sarf etti.
TÜİK, yayımladığı açıklamada kendisinin hesaplamalarını tanıttığı bölümde, "Türkiye İstatistik Kurumu, enflasyon hesaplamalarında yenilikçi veri toplama yöntemleri kullanarak maliyetleri düşürmeyi ve cevaplayıcı yükünü azaltmayı hedeflemektedir" dedi.
"DÜNYDAKİ EN ŞEFFAF KURUMLARDAN BİRİ"YMİŞ
TÜİK, TÜFE sepetindeki değişim oranlarının her ay 12 ana harcama grubu, 43 harcama grubu, 90 alt harcama grubu ve 143 temel başlık düzeyinde yayımlandığı kaydederek, bu bağlamda dünyadaki en şeffaf resmi istatistik kurumlarından birisi olduğu savundu. Açıklamanın devamında şu ifadelere yer verildi:
"Eksik ve yanıltıcı bilgiler üretilerek madde fiyatı sonuçlarına ulaşılmaya çalışılması neticesinde ortaya çıkan tartışmalar, Türkiye İstatistik Kurumu’nun, Avrupa Birliği’ne üye ve aday ülkeler, EFTA ülkeleri, ABD ve Kanada’da olduğu gibi seçilmiş homojen maddeler haricinde kalan ürünlerin fiyatlarının yayımlanmaması kararının ne denli isabetli bir karar olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur."
