Hakimler ve Savcılar Kurulu’nda (HSK) görev süresi dolacak 5 üyenin yerine seçilecek adayların belirlenmesi için toplanan TBMM Anayasa ve Adalet Komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Komisyon'da aday adaylarının başvuru şartlarını taşıyıp taşımadıklarına ilişkin çalışma yürütecek bir alt komisyon kurulmasına karar verildi.
Alt komisyonun onay verdiği isimler arasından seçilen 15 aday, 6 Mayıs’ta toplanacak Karma Komisyon’da Genel Kurul’da oylanmak üzere belirlenecek.
TBMM'NİN SEÇECEĞİ HSK ÜYELERİ İÇİN KOMİSYON KURULDU
TBMM Anayasa ve Adalet Komisyonu Üyelerinden Kurulu Karma Komisyon, AK Parti Tokat Milletvekili Yusuf Beyazıt Başkanlığı’nda toplandı. Karma Komisyonda, Hakimler ve Savcılar Kurulu’nda (HSK) görev süresi dolacak 5 üyenin yerine seçilecek aday adaylarının başvuru şartlarını taşıyıp taşımadıklarına ilişkin çalışma yürütecek bir alt komisyon kurulmasına karar verildi.
AK Parti Samsun Orhan Kırcalı ile Ankara Milletvekili Murat Alparslan, MHP Kırıkkale Milletvekili Halil Öztürk, CHP Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül ve DEM Parti Batman Milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki’den oluşan alt komisyon, aday adaylarının başvuru şartlarını taşıyıp taşımadıklarına ilişkin yürütecekleri çalışmaların ardından 25 Nisan’da Karma Komisyon'a raporunu sunacak. Alt komisyonun onay verdiği isimler arasından seçilen 15 aday, 6 Mayıs’ta toplanacak Karma Komisyon’da Genel Kurul’da oylanmak üzere belirlenecek.
ADAY ADAYLIĞI İÇİN 101 BAŞVURU YAPILDI
HSK'da boşalacak 5 üyelik için 8 Nisan’da başlayan ve 16 Nisan itibarıyla sona eren sürede TBMM Başkanlığı’na 101 başvuru yapıldı. HSK üyeliği için TBMM Başkanlığı’na 48 Yargıtay üyesi, 6 Danıştay üyesi, 8 yüksek öğretim üyesi ve 39 avukat başvurdu.
TBMM tarafından seçilecek 5 üyenin 3’ü Yargıtay üyeleri arasından, 1 üye Danıştay üyeleri arasından, 1 üye ise hukuk alanında görev yapan öğretim üyeleri ile avukatlar arasından belirlenecek. Karma komisyon, her 1 üyelik için 3'er aday belirleyecek. TBMM Genel Kurulu’nda yapılacak gizli oylama ile bu adaylar arasından seçilen 5 kişi HSK üyesi olacak.
"5 KİŞİLİK ÜYE SEÇİMİ USULE AYKIRI"
CHP Aydın Milletvekili Bülent Tezcan, boşalacak 5 HSK üyeliği için değil, TBMM tarafından belirlenen 7 üyenin tümünün görev sürelerinin dolup dolmadığına bakılmaksızın hep birlikte seçilmesi gerektiğini ve 5 kişilik üye seçiminin usule aykırı olduğunu belirterek, komisyonda usul tartışması açtı.
Tezcan, şöyle konuştu:
"Son Anayasa değişikliğinden sonra HSK’nın oluşumu yeniden düzenlenmişti. Bu düzenlemeye dayalı olarak TBMM’de iki kez HSK oluşumu gerçekleştirildi, seçim yapıldı. Anayasa’nın 159. maddesine göre HSK'nın 7 üyesini TBMM, 4 üyesini Sayın Cumhurbaşkanı seçiyor, bir de Adalet Bakan Yardımcısı temsil ediyor. HSK’nın anlıyoruz ki TBMM Başkanlığına gönderdiği yazıda "TBMM'den seçilen üyelerin 5'inin görev dönemi sona erdi, 2 üyenin görev dönemleri sona ermedi" diye tespit yapılmış. Bu çerçevede ilan yayınlanmış. Bu söylediklerimin hiçbirisi HSK’da görev yapan kişilerin pozisyonları ya da şahsıyla ilgili değildir. 2 değerli üyenin iş yapma biçimi ya da kişilikleriyle ilgili değildir. İlk defa bu oluşan kurullarda süresinden önce boşalmalar yerine seçtiğimiz üyelerin durumu nasıl oluşacak diye bir içtihat oluşturuyoruz. Daha önce 7 arkadaşımızı HSK'ya gönderdik. 7 arkadışımızdan ikisinin görev süresi zamanından önce tamamlandı. Onların yerine de TBMM'de iki arkadaşımızı da seçtik, orayı tamamladık. Buradaki tartışma, bu 2 arkadaşımız önceki seçilen ve görev süresini tamamlananların kalan süresini mi dolduracak yoksa kendisi için 4 yıllık yeni bir süre mi başlayacak? HSK resen demiş ki, "Bu seçilenlerin süresi kendileri için 4 yıllık görev süresidir. Dolayısıyla Meclis'in seçtiği 5 üye için seçim yapacağız.'
Bütün kurumlar yetkisini anayasadan alır. TBMM de HSK da. Burada yeni bir içtihat başlatacağız, Anayasa değişikliğinden sonra örneği yok. Eğer biz burada, "Görev dönemi biten herkesin yerine seçilenler kendi görev dönemlerine başladığı 4 yıla devam eder" dersek bu kurumun kuruluş biçimine aykırı hareket etmiş oluruz. Öncelikle Karma Komisyon'un TBMM'den talepte bulunması ve 7 kişilik bir seçim yapılması gerektiğini düşünüyoruz."
"YORUMLA SONUCA VARMAK HUKUKİ OLMAZ"
Başkanlık kararı lehine söz alan AK Parti İstanbul Milletvekili Şengül Karslı ise CHP'nin açtığı usul tartışmasına ilişkin şunları söyledi:
“Anayasa ve kanuna bağlı olmak hiçbirimizin itiraz edeceği bir husus değil. Ancak orada yazmayan bir şeyi de yorum yoluyla bir sonuca varmak da çok hukuki ve anayasal olmaz. Anayasa'nın HSK'yı düzenleyen maddesi de çok açık. Dördüncü maddesinde de, "üyeler 4 yıl için seçilir. Süresi biten üye bir kez daha seçilebilir" diyor. Süresinin bitmesi dışında da boşalması mümkündür. Dolayısıyla seçim hakkını da vermek gerekir. Gerek Anayasa'da gerekse 6087 Sayılı Kanun'da üyelikte boşalma halinde yapılacak seçim üzerine boşalan üyelik için seçilen yeni üyelerin yerine seçildikleri üyenin görev süresini tamamlayacakları yönünde bir hüküm bulunmamaktadır."
"KANUNDA AÇIK BİR HÜKÜM YOK"
CHP'nin açtığı usul tartışmasında Başkanlık kararı aleyhine söz alan DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Mithat Sancar da şu açıklamayı yaptı:
"Kanunda açık bir hüküm yok. Kalan süreyi tamamlar şeklinde bir hüküm yok ama sürenin ne olacağı belirtilmemiş. Açık hüküm olmaması, bizim yorumla bunu doldurmamızı mümkün kılıyor. Hukukta eğer açık bir hüküm yoksa bunu yorum yoluyla ilgili kurullar içtihat oluştururlar. TBMM Başkanlığı’ndan gelen yazı, HSK’nın çizdiği çerçeveyi esas alıp komisyona iletmiştir. Görev bize, Karma Komisyona düşüyor. Özellikle hukuka güven konusunda çiddi sorunlar yaşadığımız bu dönemde alacağımız kararların da hassasiyeti gözeten nitelikte olması önemli. Hukuk kurumuna güvenin düşük olması demokrasi ve toplumsal barışı cidid biçimde zedeler. Bu nedenle biz daha sonra boşalan üyeliklere seçilen değerli üyelerin usul, esasa tekasür eder kuralını da gözeterek hukuk devleti, toplumsal barış ve demokrasiyi önceleyen bir tutumun ülkemize daha faydalı olacağı kanısındayım."
Lehte ve aleyhte yapılan konuşmaların ardından Karma Komisyon Başkanı Beyazıt, Başkanlığın tutumunu değiştirmeyerek, usulde değişiklik yapmayı reddetti ve HSK üyeliği için başvuran aday adaylarının başvuru şartlarını taşıyıp taşımadıklarını belirleyecek alt komisyon üyeleri belirlendi. Alt komisyon üyelerinin aday adayları için hazırladığı rapor, 25 Nisan'da Karma Komisyon'a sunulacak. Karma Komisyon da 6 Mayıs'ta yeniden toplanarak Genel Kurul'da yapılacak oylamaya gönderilecek isimleri belirleyecek.
