Merkez üssü Kahramanmaraş olan iki şiddetli deprem kişilerin psikolojileri üzerinde de yıkıcı bir etki yarattı. Deprem sonrası psikoloji yönetimini Uzman Psikolog Tuğba Masalcı anlattı.

'ÖNCELİĞİMİZ PSİKOLOJİK İLKYARDIM DEĞİL'

"Depremzedelerin ihtiyacıolan şey fiziksel yardımlar. Herkes psikoloji üzerinden  yardımlaşma gerekliliğinden bahsediyor ama psikolojik ilkyardım öncelikli değil."

'SEMPATİ DEĞİL, EMPATİ'

"Burada dikkat edilmesi gerek şey karşınızdakiyle iletişim kurarken ona acımayın. Sempati değil, empati yapmak önemli.. Yani acımaktan ziyade onu anladığınızı aktarmamız gerekiyor."

'POLYANNACILIK YAPMAYIN'

"Ne hissettiğini biliyorum kadar yanlış bir cümle yoktur. Kimin ne hissettiğini bilemeyiz. Sadece hayal etmeye çalışıyoruz ama hayal bile edememiyoruz.  O yüzden polyannacılık oynamayın."

'ÖLÜMÜ BİR ÇOCUĞA ANLATMAK ÇOK ZOR'

"Ölümleri çocuğa söylemek için psikolog arayışında olunuyor ancak bu yanlış. Çocuğun güvendiği, ebeveynlerinden hayatta kalan birisi, bir yakını söylemeli."

EBEVEYNİN ÖLÜMÜ BİR ÇOCUĞA NE ZAMAN SÖYLENMELİ?

"Önceliğimiz her zaman fiziki ihtiyaçları gidermek olmalı. Fizi ihtiyaçlar giderildiği zaman çocuk zaten 'bana söyleyin' mesajını vercektir. Fiziki ve psikolojik ilkyardım sağlandıktan sonra çocuk mesajı verecektir."

'TESELLİ VERMEYİN'

"Çocuğa teselli vermek için 'en azından sen sağsın, buna şükret' gibi teselli zannedilen yanlış cümleler kesinlikle söylenmememli. Bu cümleler kişide 'suçluluk' duygusu yaratır." 

'TATİLİN UZAMASI BÜYÜK PROBLEM'

"Çocukların evde sürekli televizyona ve haberlere maruz kalması onları oldukça olumsuz etkiliyor. Çocuk bu sefer soyutu somuta çeviremiyor. Tatilin uzaması inanılmaz bir kaygı hissi yaratıyor. Evde televizyon da sürekli açık olmamalı."

'ÇOCUKLARA GÜVENDE OLDUKLARINI HİSSETİRİN'

"Evde sürekli habere ve televizyona maruz kalan çocuk bundan olumsuz etkilenir. Kendisi için de ailesi için de endişe duymaya başlar. Çocuğa deprem sonrasında bazı binaların buna dayanamayacağını ancak kendisinin güvende olduğunu hissettirmek gerekiyor. yani çocuğun kafasındaki soyutu somuta dönüştürmek gerekiyor."

'ACI PORNOSUNA DİKKAT ETMELİYİZ'

"Arkaya müzik koyuyorlar. Ölen insanlar, enkazdan çıkarılanlar,deprem görüntüleri üzerine müzik koyup bize izletiyorlar. Bir şey yapıyoruz hissi oluşuyor bizde ama aslında izlemek dışında hiçbir şey yapmıyoruz. Bunun adına mental mastürbasyon yani acı pornosu diyoruz. Bir şeyi bilgi edinecek kadar görmeliyiz."

KİŞİSEL OLARAK 'NORMAL' HAYATA DEVAM ETMEKTEN UTANMAMIZ NORMAL Mİ?

"Suçluluk evrimsel bir psikolojidir. Neden suçlu hissederiz biliyor musunuz? hiçbir şey yapmadığımız için. Vatandaş olarak ne yaptık, ne gördük, neye karşı çıktık, bu depremle ilgili ne yaptık? İşte suçluluk psikolojisi hissetmemizin temel sebebi bu. Hiçbir şey yapmadık. Bir şey yapmış olsaydık bu kadar büyük suçluluk psikolojisi hissetmezdik." 

'ÖFKE BİZİ HİÇBİR YERE GÖTÜRMEYECEK'

"Öfkeliyiz. Çok öfkeliyiz. Öfkelenmekte haklı da olabiliriz haksız da. En kolay erişebildiğimiz duygu öfkedir. Ancaköfke bizi hiçbir yere götürmez. En kötü kararlar öfke ile verilen kararlardır."

POLEMİK HABER/METEHAN AYKUT KARTALKAYASI