KONDA Araştırma Genel Müdürü Aydın Erdem, seçimlerle ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu.

Diken'den Anıl Tuncer'in haberine göre Erdem, Muharrem İnce’yle ilgili şu andaki ölçümlerde ‘köpük’ olabileceğini belirtti: “İnce seçimi ikinci tura bırakacak bir figür gibi görünmüyor.”

KONDA müdürü, Türkiye İşçi Partisi’nin (TİP) seçimlere kendi listesiyle girme kararının ‘büyük risk’ olduğunu belirterek ”Bir sonraki seçimleri beklemelilerdi” dedi.

'İKTİDAR SEÇİMİ KAYBEDEBİLİR'

Türkiye’de bir değişim atmosferi gördüğünü belirten Erdem, diğer yandan muhalefet açısından seçimlerin çantada keklik olmadığını söyledi:

"İktidar seçimi kaybedebilir gibi görünüyor. Bazı şeyleri sadece anketlerden değil toplumsal atmosferden de anlayabiliyorsunuz. Bunlar tabii sosyal medyada ne konuşulduğu meselesi değil. Bu hissettiğiniz bir şeydir. Bu televizyondaki habercilerin diline, dizilerdeki senaryoya, reklamlara bile yansır. Bence toplumda öyle bir atmosfer var.

Ama bu ne bizim anketlerde kesin bir şekilde böyle görünüyor ya da bu ‘değişen’ atmosfer illa böyle olması gerektiğini ortaya koyuyor. Çantada keklik bir durum yok muhalefet açısından. Ne kadar ölçüm yapılırsa yapılsın Erdoğan’ın 15 Mayıs’tan itibaren kesinlikle cumhurbaşkanı olmayacağını kimsenin garanti edebileceğini düşünmüyorum.

Çünkü Türkiye son bir ayda gördüğümüz gibi siyaseti dinamik bir ülke. Ama bir yandan gene araştırmacı gözüyle gördüğümüz, Türkiye’deki hiçbir şey oy oranını çok hızlı etkilemiyor. Dolayısıyla iki taraf için işler esasında hem çok kolay hem çok zor. Çok kısa bir zamanda yapılması gerekenler var. Bu kısa zamanda da herkes bir şeyleri değiştirmeye çalışacak. 30 oyunculu satranç tahtası gibi bir şey bu. O yüzden her şeyi öngörmek mümkün değil.

'PAZARLIKLAR SÜRÜYOR'

Ben Erdoğan’ın da kendisinin de seçimi kaybetme ihtimalini gördüğünü daha uzun vadeli bir düşüncede olduğunu tahmin ediyorum. Bu seçimde hükümetin, Erdoğan’ın yani cumhurbaşkanının değişme ihtimali vardır. Birçok açıdan bu gözüküyor. Ama işin içinde birçok dinamik var. Bunların nasıl değiştiğini altılı masada son yaşananlarda da gördük.

Şimdi de milletvekili aday belirleme süreci var ve pazarlıklar sürüyor. Örneğin Muharrem İnce konuşuluyor. Bunların hepsi, önümüzdeki 40 günde durumu etkileyebilir. Şu anki tabloya bakarsak 14 Mayıs’ta Erdoğan’ın kazanması çok sıra dışı bir dinamik karşımıza gelmediği müddetçe mümkün gözükmüyor."

Muharrem İnce’nin seçimleri ikinci tura bırakabilecek bir figür gibi görünmediğini belirten Erdem’e göre Memleket Partisi lideriyle ilgili yapılan ölçümlerdeki ‘köpük’ gitgide düşecek:

"Bu seçimler için Muharrem İnce, şu anda altılı masanın kırılgan olduğu, Akşener’in masadan kalktığı ortamda ortaya çıkmış bir figür. Daha önce de ismi geçiyordu ama şimdi köpürdü. Şu anda İnce’yi bırakın ölçümü, tahminlerin ötesinde bir seviyede tutuyorlar. O doğru da olsa bir köpürmenin sonucudur. Şu anda olan boşluktaki ‘yeni’ bir siyasi aktöre kafaların dönme halidir.

'İNCE'Yİ OYUN DEĞİŞTİRİCİ BİRİ OLARAK GÖRMEK ZOR'

Birtakım anketlerde de çift rakamlı sayılardan bahsediyorlar. Ben gerçekten teorik olarak bile bir siyasi aktörün oyunu o noktalara bu noktalara çıkaramayacağını düşünüyorum. KONDA’nın ölçüm yaptığı tarihler dahilinde bu hiç olmadı. Cem Uzan, iki-üç aylık süre çerçevesinde 12-13’lere gelmişti ancak o da hızlı bir şekilde barajın altına düştü. Bu seçimler için 15-20 gündür gerçekten siyasi arenada olan bir aktörün bu kadar oyu alabileceğini düşünmüyorum. Ölçülen şey sağlıklı olsa bile köpüktür. Nisanda ölçtüğümüzde bakalım İnce nerelerde olacak. Altılı masada kriz oluşursa ve tanınan figürleri yanına çekerse İnce oylarını artırabilir.

İnce’nin 14 Mayıs için ne kadar oyun değiştirici bir aktör olacağını öngörmek zor. Orada biraz deneyim ve tahmin olarak iki ihtimal görüyorum. İnce, bir noktada elinin kuvvetlenmesini bekliyor. Yani bir noktada altılı masayla anlaşacak ve seçime aday olarak girmekten çekilecek. Ya da o mücadeleyi tek başına sürdürecek ve esasında o ‘köpük’ diye gözüken şey gitgide düşecek. İnsanların ‘İnce’ endişesinin kalmadığı bir noktaya gelecek. Bunun dışındaki ihtimaller çok düşük. İnce’nin kısa bir süre sonra ‘niye bu kadar konuştuk’ dediğimiz bir figür olacağını tahmin ediyorum. Seçimi ikinci tura bırakacak bir figür gibi görünmüyor.

'İNCE'YE OY VERENLER İLK DEFA OY KULLANACAK OLANLAR'

Oyu yüzde 5’lerin üstüne çıkmadığı müddetçe denklemi değiştiremez. Oraları görebileceğini sanmıyorum. ‘İnce’ye oy vereceğim’ diyenlerin yarıya yakını zaten ilk defa oy kullanacak insan. Onların ne kadar dinamik olduğunu biliyoruz. Şu anda İnce’yle ilgili ölçüm yapıldıysa bu onun alacağı en yüksek oydur. Ben denklemi değiştirmemesi gerektiğini, gidişatın öyle olmadığını söyleyebilirim. Ama bir hareket olabilir. Bu işe iki adayla gidilecek. Ya İnce’nin sayısal anlamda bir etkisi olmayacak ya da konsolide olacak. Şu anda bu kadar popüler olmasının sebebi sosyal medyadan oynaması. Siyaseti sadece sosyal medyadan takip edenler belli bir yaşın altı.

'SEÇMENDE NE KARŞILIĞI VAR BİLEMİYORUM'

Erdem’e göre TİP, seçimlere kendi listesiyle girme kararıyla büyük risk aldı:

"Bence Türkiye İşçi Partisi bir enerji yakaladı. Ama seçmen başka bir şey. TİP, Türkiye’nin modern yüzü diyebileceğiniz insan grubunun özlemle beklediği siyasetçi figürlerini karşımıza çıkardı. Kendilerini çok net ifade edip cesur konuşuyorlar.

Ama anladığım kadarıyla mesela Sera Kadıgil İstanbul birinci bölgeden seçime girecek. Burada Sultanbeyli, Sancaktepe gibi ilçeler de var. Sosyal medyadaki popülerliğin o bölgelerdeki seçmende ne kadar karşılığı var ben çok emin olamıyorum.

Bence o ekip, bir seçim daha beklemeliydi. Şu anda büyük risk aldılar. Eğer genel olarak muhalefet uzlaşma imajında insanları ikna ederse, seçmenler bir fayda mantığıyla gidip oy atar. CHP ve HDP varken TİP’e eli gidecek insan sayısı düşer. Ama dediğimiz gibi normalde çok daha uzun sürede olması gereken olaylar 40 günde gelişecek. Ama bu süre zarfında da ufak hamlelerde kazanımlar sağlanabilir. Ama bence büyük risk alıyorlar.

'TİP'İN MASADAN KALKMASI RİSKTİR'

Kaygılarını anlamak mümkün. Yüzde 3 sınırı da Hazine yardımı sınırı. Görünür olmak istiyorlar. Ama sosyal medyadaki güzel atmosfer her zaman sandığa kolay kolay yansımaz. Diğer yandan da seçmen TİP’in ‘madem ülkede muhalefet olarak artık hepimiz uzlaşıyoruz, aynı masaya otuyoruz’ diye düşünüp orada HDP’yle, Yeşil Sol Parti’yle anlaşmasını beklemiş olabilir. Oradaki masadan kim kalktı ne dedi bilmiyorum. Ama bence risktir.

'ERDOĞAN OYLARINI BELLİ ORANDA MUHAFAZA ETTİ'

Erdem son olarak ihtimallerin Erdoğan’ın kaybedeceği yönünde olduğunu belirtse de muhalefetin erken kutlama hikayesine girmemesi gerektiğini söyledi:

"Şu anda Erdoğan’ın kaybetmesi, kazanmasından daha yüksek ihtimal görünüyor. Ama muhalefetteki 15 Mayıs günü ‘zaferi kutlayacağız’ hikayelerinin çok erken olduğunu düşünüyorum.

Erdoğan’ın oylarında geçtiğimiz senenin sonlarına doğru bir düşüş trendi vardı. Ama o öyle devam etmedi. Erdoğan oylarını belli yerlerde muhafaza etti. O sıralarda muhalefet de kendini toparlayamamış ve adayını çıkarmamış bir haldeydi. Yani Erdoğan bir şeyleri kazanıyor değil de öbürü de bir şeyleri kaybediyor olabilir.

'MUHALEFET ERKEN KUTLAMA HİKAYESİNE GİRMEMELİ'

Muhalefet, bu kadar erken kutlama hikayesine girmemeli. Erdoğan’ın elinde çok koz var, şapkadan çıkartılacak çok tavşan var. Onun karşısında yapılacak şey de uzlaşma mesajı vermektir. Öteki tarafta Erdoğan ‘sürekli siz hepiniz ben tek’ argümanını kullanacak.

Seçmen olarak bakarsak, desteklenen bir lider varsa ve diğerleri onu devirmek istiyorsa elbette bir konsolidasyon olacaktır. O yüzden muhalefet açısından kazanılmış bir seçim yoktur. Ama ihtimaller Erdoğan’ın kaybedeceği yönündedir şu anda. Ama gerçekten çantada keklik değil."