2023'de yürürlüğe giren EYT yasası ile emeklilik şartlarındaki eşitsizlikler daha da belirgin şekle geldi. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan SSK'lılar, yaş şartı olmaksızın 5000 ila 5975 prim gününü ve kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıllık sigorta süresini tamamlayarak emekli olabilme hakkına sahip olabiliyor.
Fakat, 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihlerinde sigortalı olanlar için şartlar değişiklik gösteriyor; bu grup, 7000 prim gününü doldurduktan sonra kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşında emekli sayılabilecek. 30 Nisan 2008 sonrasında sigortalı olanlar ise işçi statüsünde 7200, esnaf ve memur statüsünde ise 9000 prim gününü tamamladıkları tarihe bağlı olarak emekli sayılacak.
KADEMELİ EMEKLİLİK TALEBİ ARTIYOR
Habertürk’te yer alan habere göre, özellikle bir gün farkla emeklilik süresi 20 yıl uzayan sigortalılar, kademeli emeklilik talebinde bulanabilecek. EYT düzenlemesi öncesinde sadece 2 yıl olan bekleme süresinin bir anda 18 yıl birden artması, çalışanlar arasında büyük tepkiye neden oldu.
Emeklilikte Adalet Derneği (EMAD-DER) çatısı altında birleşen kademeli emeklilik bekleyenler, 31 Aralık 2000'e kadar işe girenler için kadınlarda 43, erkeklerde 45 yaş sınırının getirilmesini, bu yaş sınırının her yıl bir yaş artırılarak 2008’de işe girenler için kadınlarda 51, erkeklerde 53 olarak belirlenmesini istiyor. Bununla beraber prim gün sayısının 7000 yerine 6400’den başlatılarak her yıl 75 gün artırılması talep ediliyor.
EMEKLİLİK YAŞI İKİ YILDA BİR ARTIYOR
30 Nisan 2008 sonrası sigortalı olanlar için kademeli emeklilik sistemi uygulanması devam ediyor. Bu kapsamda, 7200 veya 9000 prim gününü 31 Aralık 2035’e kadar tamamlayan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli sayılabilecek. Fakat bu tarihten sonra prim gününü dolduranlar için emeklilik yaşı her iki yılda bir artarak yükselecek.
Günümüzde çalışma hayatında bulunan pek çok kişi, aralıksız çalışsalar bile 65 yaşına kadar emeklilik hakkı kazanamıyor. 1 Ocak 2019 sonrasında çalışmaya başlayan erkekler ile 1 Ocak 2023 sonrası sigortalı olan kadınlar, memur veya esnaf statüsünde çalışıyorlarsa bile 65 yaşında emekli olabilecekler. İşçi statüsünde sigortalı olanlar için de 1 Ocak 2024 sonrası sigortalı olan erkekler, 65 yaş şartına tabi tutulacak.
MECLİS’TE YASA TEKLİFLERİ MASADA
Emeklilik sistemindeki eşitsizlikleri gidermeye ilişkin çeşitli yasa teklifleri Meclis’e sunulmuş konumda. Son olarak CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akçay, esnaf ve memurlar için 9000 prim günü şartının, işçilerde olduğu gibi 7200 prim gününe düşürülmesini içeren bir yasa teklifi sundu.
Bu teklif, emeklilik yaşının prim günü ve işe başlama tarihine göre kademelendirilmesini öngörüyor. Bu öneriye göre, 8 Eylül 1999 ile 31 Aralık 2000 arasında sigortalı olanlar için emeklilik yaşının kadınlarda 49, erkeklerde 51 olarak belirlenmesi ve her sene bir yaş artırılarak kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş sınırına gerilemesi amaçlanıyor.
